Informatie Zwarte Rat
De zwarte rat. (latijn: Rattus rattus)
De oorsprong van de zwarte rat ligt in de oerwouden van Zuidoost Azië, waar deze voornamelijk in bomen leeft en daar zich te goed doet aan de vruchten in de bomen. Met de zeeschepen is deze over de wereld verspreid en zo in Europa en uiteindelijk Nederland terecht gekomen. De zwarte rat is ook verantwoordelijk voor de pest epidemieën in de middeleeuwen. (de pestbacterie wordt door de rattenvlo verspreid).
Uiterlijk
Een zwarte rat is, evenals een bruine rat, een knaagdier. Dat wil zeggen dat ze altijd doorgroeiende snijtanden hebben waarmee ze allerlei materialen aanknagen. Doen ze dat niet, kunnen de tanden om de mond heen groeien en kan ze niet meer eten.
Over het algemeen is de zwarte rat, zoals zijn naam doet vermoeden, zwart van kleur, maar er komen ook kleurvariaties voor zoals grijs, of met een witte buik. Soms worden ook bruine variëteiten waargenomen.
De rat is slank gebouwd, met een spitse snuit en een staart die langer is dan het lichaam. Verder is kenmerkend dat de oren behoorlijk groot zijn die, indien naar voren geklapt, tot over de ogen heen reiken.
Volwassen exemplaren kunnen tot ca. 23 cm lang worden, dit zonder de staart meegeteld. Een volwassen rat weegt gemiddeld 250 gram. De jongen worden naakt en blind geboren en worden tot ca. 3 weken na geboorte gezoogd. De nestgrootte varieert van 6 tot wel 12 jongen.
Hoe ziet de zwarte rat eruit?
Leefgedrag
Kenmerken leefgedrag van de zwarte rat
Door zijn gedrag en leefwijze wordt de zwarte rat ook wel dakrat of scheepsrat genoemd; ze klimt graag en kan gemakkelijk tegen bomen en takken, maar ook langs kabels en leidingen omhoog klimmen. De nesten van zwarte ratten bevinden zich dan ook vaak op hoger gelegen delen zoals onder daken of op zolders. In de grond of bv langs slootkanten worden zelden of nooit nesten gevonden van zwarte ratten.
Het is een schuw dier, die vooral ’s avonds en ’s nachts actief is, en bang is voor nieuwe dingen (neofobie). Ze kiezen dan ook vaak dezelfde looproutes die, naarmate er meer op gelopen wordt vaak zwarte randen vertonen. Tijdens het lopen urineren ze en laten ze hun uitwerpselen achter, zodat ook overdag gezien kan worden of er zwarte ratten aanwezig zijn (geweest). De uitwerpselen zijn meestal banaanvormig, zwart en 1 cm lang, met ca. 2-3 mm dikte.
De zwarte rat is een echte vruchten- en zadeneter en heeft de voorkeur voor bv zonnebloempitten, walnoten, maar ook (zoete) appels en druiven vinden ze een heerlijke lekkernij. Daarnaast eet deze mee wat voorhanden is, zoals vogelvoer, kippen- en varkensvoer of voer voor paarden. Gemiddeld eet een zwarte rat zo’n 15 tot 20 gram per dag.
De zwarte rat is ongeveer 3 maanden na de geboorte geslachtsrijp, heeft een draagtijd van ca. 3 weken en kan tot wel 6 x per jaar jongen. Een zwarte rat kan vrij oud worden, afhankelijk van de omstandigheden 3 tot wel 5 jaar. Daar deze rat vooral binnen leeft en daar ook meestal de nesten maakt, heeft deze weinig te duchten van natuurlijke vijanden waardoor de meeste (zo niet alle) jongen ook volwassen worden. Een vrouwtje kan binnen 1 jaar tot wel 1000 nakomelingen voortbrengen.
Wering
Voorkomen van ratten
Ratten komen op voedsel af, daar zitten dan ook de eerste maatregelen om te voorkomen dat deze dieren ene plaag gaan worden. Doe eten voor uw huisdieren in afgesloten tonnen en laat het ’s nachts niet staan maar haal het weg om het ’s morgens weer te plaatsen. Dit geldt ook voor bijvoorbeeld strooivoer voor vogels en vetbollen die opgehangen worden. Voer kippen in voerbakken, en voer niet meer dan per dag ook opgegeten wordt door de kippen.
Ratten willen verscholen leven, en zwarte ratten willen klimmen. Door begroeiingen niet tegen muren te laten komen en geen klimplanten te plaatsen worden de mogelijkheden weggenomen. Daarnaast kunnen onder dakpannen vogelschroot geplaatst worden, waardoor ze niet onder de dakpannen kunnen komen.
In volières en kippenhokken kunnen ze gaan nestelen in nestkastjes, maak daarom de openingen in de nestkasten niet groter dan nodig en controleer ze regelmatig. Ze kunnen uiteraard ook in andere materialen gaan nestelen zoals stro of hooi, maar ook een stapel plastic zakken of een doos met oude kleren volstaat.
